Als je een artikel schrijft krijg je geheid reacties en daar zijn we erg blij mee. Van Jacob van der Woude kwam een aanvulling waarvan ik de lezers graag deelgenoot wil maken. Jacob is in de oorlogsjaren opgegroeid te Zuidbroek op Uiterburen waar zijn ouders Jan en Ida van der Woude een schoenmakerswinkel hadden. 

In die periode was de streek Uiterburen een ondernemende en vooral hechte leef- ­­gemeenschap. Er zijn prachtige verhalen dat er toen 24 winkeliers en ondernemers woonden met in het midden nog een dorpsveldwachter de heer Vestering. Zijn zoon werd later nog politiecommissaris in Hilversum.  Het loont de moeite om over het monumentale Uiterburen van nu en het eens zo interessante en actieve Uiterburen de nog bestaande verhalen na te vorsen. Op te schrijven hoe in de oorlog men elkaar ondersteunde en de onderduikers gewoon meehielpen in de bakkerij en schoenmakerij. De NSB loco-burgemeester daar vlak in de buurt woonde en dat de geluidsdistributie van de bezetter de Duitse propaganda via draadomroep de huiskamers instuurde vanuit het majestueuze pand op de hoek Heiligelaan/Uiterburen waar nu al weer jaren de familie Keesoom woont.
   
“De Duitse zijspanmotor vloog met een rotgang de bocht door naar Uiterburen en ploften de openstaande deuren van smederij Johannes Westerdiep binnen.”

Reactie van Jacob D. van der Woude;

Met interesse heb ik het artikel gelezen over de beschieting in de Heiligelaan. Ik wil u een kleine correctie/aanvulling melden. Het betrof namelijk geen beschieting van een trein of van de stoomlocomotieven wat ook regelmatig voorkwam tussen Zuidbroek en Scheemda ter hoogte van Krommerakken. De beschietingen op de treinen werden geregeld vanuit Hoogezand door de ondergrondse. Zoals ik toen heb gehoord werd dit ook gedaan door Kees de Haan, die uiteindelijk is opgepakt en gefusilleerd. Maar de beschieting op 26 maart 1945 aan de Heiligelaan was anders. Op die zonnige dag in maart 1945 reed er een Duitse motor met zijspan door Zuidbroek. Deze werd opgemerkt door een Spitfire jachtvliegtuig van de RAF (Engelse Luchtmacht) en die vloog op een speciale manier van ‘huisje, boompje, beestje’ boven Uiterburen. Deze speciale manier van erg laag overvliegen werd gedaan om zoveel mogelijk opgemerkt te blijven voor de Duitse controleposten die in de hele provincie Groningen aanwezig waren. Toen de Spitfire op de hoek Heiligelaan-Uiterburen de motor met zijspan in het vizier hadden gekregen vlogen zij richting het zwembad en begonnen van daaruit de motorfiets te beschieten. De mitrailleurkogels raakten de muren van bakkerij Jacob van der Woude en van café Michiel ten Hove. Dit is ook nog jaren te zien geweest en later heeft Michiel ten Hove er een stuc laag op aangebracht. Tijdens die beschietingen werd Geertruida Knapper, de vrouw van touwslager Knapper, dodelijk geraakt door het mitrailleurvuur. De spitfire kon de motor met zijspan niet meer raken toen deze onder de bomen reed tussen het huis van de leraar Kasteel en bakker Meerman. De Duitse zijspanmotor vloog met een rotgang de bocht door naar Uiterburen en ploften de openstaande deuren van smederij Johannes Westerdiep binnen. De Duitsers hebben daar meer dan een uur gewacht totdat de steeds maar laag overvliegende Spitfire eindelijk vertrok. Ik weet nog dat mijn moeder doodsbenauwd was omdat mijn broertje Dietert op het Haltepad liep te spelen en de Tommy steeds laag over Uiterburen en over ons huis vloog. Met behulp van Johannes Westerdiep werd de motor met zijspan weer uit de smederij getrokken en gingen de Duitse motorrijders verder. Omdat ik zelf ooggetuige was, vond ik het correct om dit even te melden.
Met plezier lees ik uw krant als oud inwoner van Uiterburen.

Jacob D. van der Woude.
Vanwege mijn nieuwsgierigheid liep ik verleden week even naar de oude smederij van Westerdiep. Westerdiep verkocht de oude smederij in de vijftiger  jaren aan Jan de Kort. Nu woont daar vanaf 31-03-1981, al ruim 30 jaar, de familie Hoff, als jong gezin gekomen vanuit Dalfsen en altijd op Uiterburen gebleven. Ik werd rondgeleid waar ooit de oude smederij is geweest.  Aan de balken en zolderwerk kan je nog de blakering en inwerking van het smidsvuur uit vroeger jaren zien. Achter in de tuin was ooit de afvalput, het zogenaamde asgat. Hierin werd alle afval, asresten van het smidsvuur  en vooral het onuitgesmede ijzer en het onbruikbare carbid weggegooid.  Door de jaren heen is het nu vrijwel verteerd maar toch is er nog een massaklont waar je maar moeilijk doorheen kan steken.
 
Rienus Huis - 06-25043902 - rienus@makelaarhuis.nl