4 Mei is de dag van de nationale dodenherdenking. Niet alleen militaire gesneuvelden, maar ook de vervolgden worden dan herdacht. Dat moet. Mensen die (verplicht) in strijd of onzinnig hun leven hebben gegeven verdienen aandacht. Speciaal Joden, de Sinti, de Roma en de homofielen. Moedwillig vervolgd en uitgeroeid. In aantallen wat een menselijk brein nauwelijks kan bevatten.

Bijna in heel Europa worden deze mensen vereeuwigd in Stolpersteine, door een kunstenaar, die er zijn missie van heeft. De S.A.M., met name Henk Kalk, heeft ze al gerealiseerd in Muntendam. Een commissie van de HKM treedt in hun voetsporen en wil zich sterk maken voor realisatie in de rest van Menterwolde.  Meeden had bij een telling in 1889 nog 

9 Joodse inwoners. Tijdens de volkstellingen van 1899 en daarna zijn ze niet meer geteld. Aangenomen mag worden dat bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog geen Joodse inwoners meer in Meeden waren. 

22 Joodse inwoners in Noordbroek en 

7 in Zuidbroek. Ingeburgerd. Van velen wist men dat ze Joods waren, bij sommigen was een vermoeden. Ze deden mee bij de voetbalclub, de kaartclub en de toneelvereniging. Gingen naar school, hadden vrienden en vriendinnen en lachten om de “boesjeude” grappen. De Joden werden pas uitgelicht en uitvergroot door de anti Joodse regels van de Duitsers. David Dalsheim kon in de oorlog gewoon thuis overlijden. De rest werd gearresteerd, opgehaald, weggevoerd en vergast. Niemand is teruggekeerd. 

Dankbaar gebruik maakt de commissie van het zoekwerk naar namen en adressen door Albi Nieuwenhuis en Johanna Walburg. In de bibliotheek te Zuidbroek is een stand ingericht met boeken over de oorlog en bevrijding. Ook is het boek “de joodse gemeenschappen in Hoogezand-Sappemeer, Slochteren, Noord- en Zuidbroek en omliggende dorpen 1724-1950” daar te vinden. 

Een dag na de herdenking, 5 mei 2015, doet de ‘Commissie Stolpersteine’ van de HKM haar aftrap. Op de braderie te Zuidbroek. Onder het genot van een kop koffie kunt u een zakje Joodse lekkernij, Hamantaschen, kopen en bestaat de mogelijkheid een Stolperstein op naam te adopteren voor €120,--. Dit kunt u zelf, maar ook samen met familieleden of mensen in de straat, als bedrijf of als vereniging. De namen en woonplaatsen zijn in de kraam te vinden. Evenals op onze website www.historischekringmentewolde.org. 

Een vrijwillige bijdrage mag natuurlijk ook. Het banknummer is;

NL53RBRB0677256086 t.n.v. Historische Kring Menterwolde, onder vermelding van “Stolpersteine”. 

 

“Ondanks alles wat er nog steeds aan volkerenmoord gebeurd, zijn wij ervan overtuigd, dat het steeds weer onder de aandacht brengen van deze uitzinnige holocaust, dergelijke acties ook al heeft tegengehouden.”