De uitbreiding van de Dollard had ingrijpende gevolgen voor het landschap in het Oldambt. Dorpen waren van de kaart geveegd. Anderen verplaatsten zich naar hogere en drogere plekken. Het is goed mogelijk dat de bouw van de nieuwe parochiekerken in Noord- en Zuidbroek in de veertiende eeuw verband houdt met deze verandering.
In ieder geval is bekend dat de kerken, en ook die van Meeden, eerst ergens anders hebben gestaan. Kosten noch moeite werden gespaard. De kerken van Noord- en Zuidbroek zijn zondermeer kostbare gebouwen geweest. Ze ademen een voorname sfeer uit en moeten de bevolking destijds een vermogen hebben gekost. De oudste schilderingen, die we hier ook vinden, zijn baksteenmotieven en geometrische figuren. De romano-gotische kerken zijn een fraai voorbeeld van de bakstenen kerkenbouw in middeleeuws Groningen. Niet alle kerken uit de 13e eeuw zijn zo mooi en voornaam als deze. Armere bevolkingen bouwden kleinere, sobere kerken als in Oostum. Kerken uit eerdere tijden zijn van romaanse bouwkunst. Hiervan vinden we nog voorbeelden in bv. Bedum, Godlinze en Leermens. De kerken uit een later tijdstip waren in gotische stijl, bv. in Beerta en de Martinikerk te Groningen. Heel veel kerken zijn door de eeuwen heen in andere stijlen gedeeltelijk veranderd of aangebouwd. Een voorbeeld hiervan is de kerk in Eenrum. In de veertiende en vooral de vijftiende eeuw werden veel kerken gewit en voorzien van figuratieve schilderingen. Er zijn er als kruiskerk, met hoog- of laag koor, recht-, halfrond- of hoekig gesloten, van Groninger baksteen of tufsteen. Sommigen gebouwd onder invloed van kloosters, anderen juist weer niet. Aan sommige kerken (Loppersum) bleef men sleutelen en deze vertonen een waar mengelmoes van stijlen en tijden.
Als vervolg op de verplaatste kerken, gaat onze historicus Nick Kieft, in de vernieuwde Kerkhörn, vertellen over de bouw van de kerken door de jaren heen.