In het boek “Noord- en Zuidbroek in vroege jaren” van H. Antonides wordt het volgende over de Kerkhörn vermeld: Toen de kerk nog voor onderwijs zorgde, was het grijze gebouw ingericht als school. Later werden er woningen in afgetimmerd en een consistorie. Voor enkele jaren heeft de hervormde gemeente het ingericht tot vergaderlokaal en er de naam Kerkhörn aan gegeven, de oude naam van de Torenstraat.

 

 

Dagelijks rijd ik via de Heiligelaan en de Kerkstraat in Zuidbroek naar mijn werk. Komende uit Noordbroek maakt de weg vóór de Toren van Zuidbroek een scherpe bocht naar links en wordt de bestuurder reeds geconfronteerd met het gebouw de Kerkhörn voordat hij de Kerkstraat inrijdt. De voorgevel staat pal achter het trottoir en het gebouw is sinds jaar en dag nadrukkelijk in het straatbeeld aanwezig. Volgens het eerder genoemde boek van H. Antonides was het gebouw vroeger grijs, maar ik herinner mij alleen de witte kleur van de gevel. Waarschijnlijk is het gebouw dan ook na 1973 ooit eens wit geschilderd. In het verleden werd het gebouw o.a. gebruikt voor kerkdiensten en andere bijeenkomsten. Zo herinner ik mij een 25-jarig huwelijk van een oud-collega, waarvoor ik destijds uitgenodigd was. Ook meen ik mij te herinneren, dat ik later nogmaals in het gebouw ben geweest vanwege een vergadering. Destijds werd de koffie geserveerd door de koster van de Nederlands Hervormde Kerk, Harm Stuut. Het gebouw ademde destijds al een gedateerde sfeer uit. Ook zie ik in gedachten oud-wethouder Andries Sonneveld voor me, die in vroegere tijden met een aantal vrijwilligers het gebouw opschilderde. 

Het eens zo witte gebouw raakte de laatste jaren aan de buitenzijde zichtbaar in verval. Het afgelopen voorjaar ben ik i.v.m. een officiële handeling ter gelegenheid van de renovatie nog weer in het gebouw geweest en heb geconstateerd, dat het bouwwerk er ook aan de binnenzijde uitgewoond uitzag. Ik vroeg mij daarbij ernstig af of er nog weer iets van het gebouw kon worden gemaakt of dat misschien beter de slopershamer ter hand kon worden genomen.

Sindsdien zijn bouwvakkers druk in de weer met de restauratie van de Kerkhörn en heeft de geïnteresseerde voorbijganger kunnen zien, dat het gebouw stapsgewijs werd opgeknapt. Wanneer in oktober de gelegenheid wordt geboden om de uitvoering van de renovatie te bezichtigen tref ik o.a. Janet en Ben Bontjer. Janet is een kleindochter van Andries Sonneveld. De gebroeders Iden geven uitleg over de restauratiewerkzaamheden, evenals de architect en bouwbegeleider Pieter Bolhuis. Omdat de plafonds nog niet zijn aangebracht is duidelijk waarneembaar dat er constructieve verbeteringen zijn aangebracht. Wel met behoud van waarde- volle historische elementen. Met verbazing neem ik kennis van de wijze waarop de scheve dakconstructie is versterkt en opgevangen. Ook de wijze waarop de nieuwe aanbouw aansluit op het historisch hoofdgebouw verdient mijn waardering. Dit getuigt van vakmanschap van de bouwers. Hiervoor moet de oplossing in het werk worden bedacht en biedt de tekentafel geen uitkomst.

Pieter Bolhuis neemt mij mee naar buiten en wijst mij op de doorlopende lijnen in de gevel. Ook geeft hij aan, dat op het gebouw weer schoorstenen zullen worden aangebracht.Vervolgens geeft hij uitleg over de aan te brengen kleurstelling. De gevel krijgt de kleur van de oude natuurstenen paal tegen de zuidgevel van het bouwwerk. Deze paal vormt een overblijfsel van het kennelijk ooit aanwezige hekwerk. Pieter heeft de paal gedeeltelijk laten schoonmaken en geconstateerd, dat deze is gemaakt van Bent-heimer zandsteen. Volgens Pieter krij-gen de gevels de kleur van deze zandsteenpaal, daarbij uiting gevend aan zijn oog voor esthetisch detail. 

In het najaar is het gebouw geschilderd. Steevast wordt mijn aandacht getrokken door de fraai geschilderde en in het oog springende Kerkhörn. In een email aan de voorzitter Okko van der Poel breng ik mijn complimenten over aan de initiatiefnemers, de adviseur en de bouwer m.b.t. het eindresultaat van de renovatie. 

In tegenstelling tot de desolate aanblik welke het gebouw de laatste jaren aan de voorbijganger bood, heeft het bouwwerk nu de uitstraling van een prachtig monument en behoort het daarmee tot één van de juweeltjes van het dorp.

 

Ik feliciteer behalve de PKN-gemeente alle inwoners van Zuidbroek met de gerestaureerde  Kerkhörn. 

 

Noordbroek, 27 november 2013

Marten Prins