Er lopen een viertal zandruggen tussen de Hondsrug en Westerwolde, ontstaan in een ijstijd. Op één daarvan liggen Muntendam, Zuidbroek en Noordbroek. Deze vlakke zandruggen waren in de prehistorie begroeid met veen en alleen bewoonbaar als de natuurlijke afwatering goed was. De geul van de Oude of Munter Ee was zo’n afwatering. Dat bewoning niet handig was, blijkt uit de structuur van de huidige nederzettingen. Zij stammen uit de Middeleeuwen. Behalve Heiligerlee en Winschoten. Deze plekken lagen zeer hoog. 
Vondsten zijn dan ook zeldzaam. Bij Uiterburen is een urnenveld gevonden uit ca. 800 voor Christus op 2 mtr. boven N.A.P. En nabij Muntendam een stenen strijdhamer, waarschijnlijk dezelfde ouderdom. Dit type hamer heeft de naam “type-Muntendam” gekregen.
Roelie Meijer, medewerker prehistorie bij het Veenkoloniaal Museum en vrijwilliger bij de Heemtuin, heeft bij de aanleg van het Tripsbos en Tussen de Venen mysterieuze cirkels gevonden uit de ijstijd. Hij is uw gids tijdens onze kerstwandeling.
Een zoektocht naar sporen uit de ijstijd tussen de oude Tolweg en Karsbadde.