Duister

Op 21 januari 2015 lees ik in het Dagblad van het Noorden een stukje over de telefoonaffaire van het VVD-Tweede Kamerlid René Leegte. Volgens het stukje maakte Leegte tijdens het gesprek in de trein duidelijk, dat het van belang is de Groningers te “pappen” om de gaswinning flink gaande te houden.
In november van het afgelopen jaar was ik nog aanwezig bij een voorlichtingsbijeenkomst in het nieuwe multifunctioneel centrum (MFC) in Noordbroek. Deze voorlichting over de aardgaswinning werd georganiseerd op initiatief van de gemeente. De toen nog latent bij mij aanwezige belangstelling voor het onderwerp aardbeving ten gevolge van de gaswinning werd gewekt door de uitnodiging in de Tussenklappen en andere media-aandacht. Per slot van rekening woon ik op een afstand van minder dan 200 meter van een NAM-locatie. Omdat ik eerder die week in het voorbijgaan langs de Schoolstraat terloops had opgemerkt, dat de toegangsweg naar het nieuwe MFC niet verlicht was en het er dientengevolge ’s avonds aardedonker was, ging ik met de auto naar deze bijeenkomst. Als ik die avond de Schoolstraat inrijd zie ik, dat deze is getransformeerd tot een éénrichtingsweg. Als ik ter plaatse de auto parkeer en de koplampen doven is het aardedonker. Ik stap uit de auto en kan het voetpad niet onderscheiden van de plantstrook en de rijbaan, met als gevolg dat ik tot mijn enkels in de modder sta. Vóór mij zie ik licht door de ra-men van het MFC. Terwijl ik op het licht afloop voel ik plotseling een verhoging in de wegverharding. Achter een hekwerk staan een aantal auto’s. Twee mensen lopen naar een ingang van het gebouw en ik besluit om deze mensen te volgen. Intussen constateer ik, dat ik mij inmiddels waarschijnlijk op het schoolplein bevind. Ik begeef mij naar binnen. Met de deur van het tochtportaal nog in de hand word ik opgevangen door 2 mensen van de Groninger Bodembeweging. Deze informeren mij, dat er vanaf 19.30 uur tot 21.00 uur drie presentaties worden gegeven in het kleine zaaltje links van de ingang. Vanuit de gang zie ik met een snelle blik, dat er in het zaaltje 2 rijen tafels staan met achterin het zaaltje een scherm. Vóór het scherm staat een beamer op een tafel en op de hoek van de tafel ligt een gebreide trui. Het zaaltje biedt in deze opstelling naar schatting hooguit ruimte aan ca. 25 personen. Ik ben niet eerder in het MFC geweest. Het is nog ruim vóór 19.30 uur en er zijn nog weinig mensen, zodat ik eerst een snelle verkenning uitvoer. In een grotere zaal tegenover de Groninger Bodem Beweging worden door de NAM, gemeente, omgevingsdienst en andere partijen stands in gereedheid gebracht voor de voorlichting. In de gang aansluitend aan het tocht-portaal bij de ingang staat de beheerder, de heer Nieborg, klaar met de koffie. In de sporthal wordt druk gesport en ik realiseer mij, dat niet ieders belangstelling is gewekt voor deze voorlichting. 
Ik besluit om eerst bij de voorlichting van de Groninger Bodembeweging aan te sluiten. Ik ga voorin het zaaltje zitten om goed zicht op het scherm te hebben. Als de presentatie begint is het zaaltje inmiddels bomvol en ik realiseer mij dat deze door slechts weinig mensen kan worden bijgewoond. De presentator stelt zich voor en vermeldt tevens dat hij van beroep anesthesieverpleegkundige is. Hij legt uit, dat de prognoses van de NAM zijn gebaseerd op data die door deze organisatie zelf in de laatste decennia zijn opgebouwd. Ook vertelt hij dat een toename op de schaal van Richter wordt verwacht en dat dit een veelvoud van de bevingskracht betekent. Daarmee wellicht doelend op de logaritmische schaal, waarop de schaal van Richter is gebaseerd. Daarmee hebben we te maken met het fenomeen, dat bij toename van 1 op de schaal de kracht van de beving 10 keer zo groot is. De presentatie eindigt met een dia van een oude boerenschuur. De achtergevel van de schuur staat bol en dusdanig vrij van de zijgevel, dat er met het grootste ge-mak een heel brood tussen past. Dan voel ik mij gedwongen om onmiddellijk op te merken dat niet zondermeer kan worden gesteld, dat dit het gevolg is van de gaswinning. Deze opmerking wordt zonder enige toelichting door de presentator bevestigd. Overigens gaat hij daar ook niet verder op in en is de presentatie even later afgelopen. Het is dan 20.00 uur en de beste man heeft nog 
2 presentaties te gaan. Alhoewel ik mij voordien wel eens had afgevraagd of ik mij bij de Groninger Bodembeweging zou moeten aansluiten, ga ik nog niet op de uitnodiging daartoe in.  
Als ik mij naar de grote ruimte begeef zie ik een gemeentelijke Woz-medewerker bij de stand van de NAM staan. Bij de stand van de omgevingsdienst liggen tekeningen met rode en blauwe lijnen. Ik vraag naar de betekenis en krijg uitleg. Ik begrijp, dat Noordbroek niet in het episch centrum van het bevingsgebied ligt. Als ik vervolgens mijn twijfels uit over de te treffen maatregelen bij schadegevallen volgt er enige discussie. Ondanks enige bouwkundige kennis kan ik de uitleg niet volgen en ik vraag mij in gemoede af wat ik met de ontvangen informatie aanmoet. Volgens de uitleg zou er alleen schade ontstaan boven het maaiveld. 
 
Als ik het MFC verlaat en de Schoolstraat inloop naar de plek waar ik denk de auto te hebben geparkeerd, heb ik de afstandsbediening nodig om de auto terug te kunnen vinden. Terwijl ik in de richting van de auto loop heb ik de neiging om de weg af te tasten als een brandweerman die zich voortbeweegt in een huis dat vol rook staat. Ik ben onzeker en er overvalt mij een onbehaaglijk gevoel. De donkere situatie om mij heen, welke wordt versterkt door de kans dat ik bij elke stap tot de enkels in de modder kan geraken of kan vallen door een verhoging in de kantopsluiting van het straatwerk zijn illustratief voor mijn gevoel over de gaswinning. Als ik de weg wil afrijden in de aangegeven richting staat er plotseling een spookrijder voor mijn auto. Zo maar, als een bliksemschicht staat er een tegenligger vanuit een verboden rijrichting. 
 
Ik hoop toch, dat wij als burgers mogen rekenen op een redelijke overheidsbescherming en niet met spoken ten gevolge van de gaswinning worden geconfronteerd. 
 
Marten Prins